Van bouwplaats tot fabriek: lessen in efficiëntie

Gepubliceerd op
August 22, 2025
Auteur
Michiel van Akkeren
Michiel van Akkeren
Michiel van Akkeren is Digital Marketing specialist bij het LMI
Deel dit artikel:

Op het eerste gezicht lijken een bouwplaats en een fabriek totaal verschillende werelden. Een fabriek staat voor gestructureerde, herhaalbare processen, terwijl een bouwplaats vaak wordt gezien als een unieke, complexe omgeving vol onverwachte uitdagingen. Toch kunnen we veel leren van de efficiëntie van een fabriek om de bouwplaats te transformeren.

De kloof tussen planning en uitvoering

In een moderne fabriek is de planning een continu proces. Er wordt gewerkt in meerdere ploegen per dag, wat betekent dat de planning frequent wordt geüpdatet – soms wel 21 keer per week. Dit zorgt ervoor dat elke medewerker aan het begin van zijn shift precies weet wat er van hem verwacht wordt, wat de doelen zijn en hoe zijn werk past in de totale productieketen. Dit creëert niet alleen duidelijkheid, maar ook een cultuur van consistentie en voorspelbaarheid.

Op de bouwplaats is dit vaak anders. De planning wordt meestal slechts één keer per week geüpdatet, wat leidt tot een gebrek aan overzicht en duidelijkheid. Dit resulteert in veel verspilling (wachttijden, onnodig transport, onduidelijke taken) en vermindert de efficiëntie aanzienlijk.

Hoe Lean de bouwplaats kan transformeren

Lean is een managementfilosofie die draait om het creëren van waarde voor de klant door het elimineren van verspilling. Deze principes, die hun oorsprong vinden in de fabrieken van Toyota, kunnen perfect worden toegepast op de bouwplaats.

  1. Visueel management:
    Met tools zoals een Kamishibai bord kan de planning op de bouwplaats visueel en up-to-date worden gemaakt. Dit zorgt ervoor dat iedereen in één oogopslag de status van het project kan zien en weet wat er moet gebeuren.
  2. Korte cycli:
    Door de planning vaker te herzien, bijvoorbeeld aan het begin van elke werkdag of zelfs aan het begin van de ochtend en middag, kunnen teams sneller inspelen op onverwachte gebeurtenissen en problemen direct aanpakken. Dit is vergelijkbaar met de Plan-Do-Check-Act-cyclus die in een fabriek wordt gebruikt.
  3. Gestandaardiseerd werk:
    Hoewel elke bouwplaats uniek is, zijn veel taken herhaalbaar. Door de beste werkwijze voor deze taken vast te leggen in standaardprocedures, verminder je de kans op fouten en versnel je de uitvoering.
  4. Hoshin Kanri:Net als in de fabriek kan strategische afstemming worden gerealiseerd door de doelen van het bouwproject te vertalen naar concrete acties voor elk team. Dit zorgt ervoor dat elk teamlid weet hoe zijn werk bijdraagt aan de oplevering van het project.

Door het toepassen van deze Lean-principes kan de bouwplaats de kloof met de fabriek dichten. Het gaat erom de chaos te vervangen door een duidelijke structuur en medewerkers de kennis en tools te geven die ze nodig hebben om hun werk effectief uit te voeren. Zo creëer je een omgeving waarin efficiëntie niet langer een toevalstreffer is, maar een standaardprocedure.

Onze belangrijkste conclusies bij bedrijven die we eerder hebben begeleid met Lean Management:

  1. Leiderschap is essentieel, maar moet worden opgebouwd.
    Leiderschapssteun, bijvoorbeeld bij uitvoerders, is cruciaal. Maar je krijgt die steun niet altijd meteen. Je moet eraan werken door moedig te zijn en de voordelen van Lean duidelijk uit te leggen vanuit een kosten-batenperspectief.
  2. Lean is meer dan een verzameling tools.
    Zie Lean niet alleen als een gereedschapskist. Het is een manier van denken en een transformatie die een duidelijk kader en doel nodig heeft. Zonder dit kompas raak je de weg kwijt.
  3. Begrijp het probleem dat je wilt oplossen.
    Het is fundamenteel om een helder beeld te hebben van het probleem. Stel duidelijke, meetbare doelen op (bijvoorbeeld met de SMART-methode) om te voorkomen dat je verdwaalt.
  4. Verbind de dagelijkse taken aan de totale voortgang. De Last Planner System methode leert je om de dagelijkse doelen (Percentage of Activities Completed - PAC) te koppelen aan het grotere plan. Door elke dag je doelen te halen, kom je je belofte aan de klant na.
  5. Kwaliteit mag nooit vergeten worden.
    Het is belangrijk om je aan de planning te houden en op tijd te leveren, maar even cruciaal is het om kwaliteitscontroles in te bouwen die ervoor zorgen dat het eindproduct voldoet aan de verwachtingen van jou en de klant.

Bij het Lean Management Instituut begeleiden we al sinds 2004 organisaties bij het implementeren van Lean-principes, ook in de bouwsector. Onze experts hebben diepgaande kennis en ervaring in het vertalen van complexe managementfilosofieën naar de praktijk. We staan klaar om je te ondersteunen bij het creëren van een efficiënte, voorspelbare en winstgevende bouwplaats. Neem contact met ons op om de mogelijkheden te bespreken.

Meer Lean nieuws

Bekijk alle blogs
Bedankt voor je inschrijving
Er ging iets fout, probeer het opnieuw.