Kata

Een kata is oorspronkelijk een fundamentele beweging binnen de Japanse vechtkunst, maar kan ook naar een willekeurige fundamentele vorm, routine of gedragspatroon verwijzen. Herkenbare gedragspatronen en duidelijke verwachtingen maken afwijkingen (problemen) gemakkelijker te herkennen en fungeren ook als basis voor verbetering en voor het formuleren en het bereiken van hogere standaards. 

Binnen Lean management verwijst kata naar twee aan elkaar gerelateerde gedragspatronen: verbeterkata en coachingkata. 

De verbeterkata is een zich steeds herhalende, uit vier stappen bestaande routine waarmee een organisatie zich kan verbeteren en aanpassen. Hiermee wordt voortdurende verbetering door middel van de wetenschappelijke probleemoplossingsmethode van Plan, Do, Check en Act (PDCA) een dagelijkse gewoonte. De vier stappen zijn: 

1. Vaststellen van een visie of richting
   
2. Inzicht verwerven in de huidige situatie
   
3. Definiëren van de volgende doeltoestand
   
4. Vooruitgang boeken in de richting van je doelstelling (het in de eerste drie stappen gedefinieerde plan of ‘P’) door middel van snelle, zich herhalende PDCA-cycli die obstakels blootleggen en wegnemen.
   

De coachingkata is de routine waarmee Lean leiders en managers aan iedereen in de organisatie de verbeterkata onderwijzen. De leraar of coach geeft de leerling procedurele begeleiding – geen oplossingen – waarmee de leerling met succes obstakels kan overwinnen. (Naar Rother, 2010, en Shook, 2008.)