Materiaalhandling

Het verplaatsen van de noodzakelijke materialen door een productieproces binnen een faciliteit. 

In een Lean productiesysteem is materiaalhandling veel meer dan het afleveren van materialen. Een Lean materiaalhandlingsysteem kan fungeren als het primaire middel om productie-instructies door te geven. Ook kan een goed ontworpen systeem de efficiëntie van productiemedewerkers verbeteren doordat verspillende activiteiten, zoals het halen van materialen, worstelingen met spullen en reiken naar materialen, achterwege kunnen blijven. 

Vaste tijdstippen, variabele hoeveelheden 

In dit type handlingsysteem legt een materiaalhandler met nauwkeurig vastgelegde tussenpozen, bijvoorbeeld elke twintig minuten, een standaard route af door een fabriek. De hoeveelheid materiaal die er elke dag doorheen gaat kan variëren, maar het tijdsinterval staat vast. Tijdens zijn vooraf vastgelegde, standaard route pikt de materiaalhandler kanban-kaarten op waarop af te lezen is welke materialen er moeten worden afgeleverd. Vervolgens levert hij deze materialen bij productielocaties af. Dit systeem wordt vaak gebruikt in combinatie met een nivelleringsbox. De afname- intervallen in de kolommen van de box corresponderen met de tijd die nodig is om de standaard route voor materiaalhandling af te leggen. Dit type systeem wordt vaak gebruikt bij montagewerkzaamheden waarbij een groot aantal componenten moet worden afgeleverd op veel verschillende punten. Het wordt ook wel mizusumashi of waterspider conveyance genoemd. 

Vaste hoeveelheden op variabele tijdstippen 

Dit type handlingsysteem levert aan de hand van signalen van locaties stroomafwaarts precies de benodigde materialen op het juiste moment en in de juiste hoeveelheden. De materiaalhandler krijgt een seintje dat hij materiaal moet ophalen bij een voorafgaand proces als er een triggermoment of een vooraf vastgesteld voorraadniveau is bereikt. Omdat de materiaalhandler een standaardhoeveelheid materiaal ophaalt bij het proces stroomopwaarts (zoals één tray, één pallet of één laadbord), staat de hoeveelheid materiaal vast maar is het moment van de overdracht afhankelijk van de behoefte. Dit type systeem wordt vaak gebruikt in fabrieken met opslaggebieden voor materialen die in batches worden geproduceerd omdat er sprake is van lange omsteltijden. Als de cel of machine alle materiaal in het opslaggebied heeft gebruikt, krijgt de materiaalhandler het signaal om de verbruikte hoeveelheid aan te vullen vanuit processen stroomopwaarts. 

Dit type systeem wordt vaak een callsysteem of een call-parts systeem genoemd. 

Het is minder gebruikelijk maar wel mogelijk om waterspin transport te gebruiken in combinatie met vaste hoeveelheden op variabele tijdstippen. In deze constructie beweegt de materiaalhandler zich kriskras van het ene productieproces naar het andere en pikt hij vaste aantallen materialen op van verschillende processen op een route die verandert met de tijd. 

Lean Lexicon

Uitleg van de belangrijkste Lean begrippen online
Bekijk de gehele lexicon